
2 lipca 1947 r. Sejm przyjął ustawę o upamiętnieniu „męczeństwa Narodu Polskiego i innych Narodów”. Tym samym wysłuchano głosu byłych więźniów KL Auschwitz mówiących o konieczności utworzeniu na terenie byłej niemieckiej fabryki śmierci Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Miejsce Pamięci obejmuje obszar dwóch zachowanych części obozu Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau, w sumie 191 hektarów, z czego na Auschwitz I przypada 20 ha, a na Auschwitz II Birkenau 171 ha. W 1962 roku wyznaczona została strefa ochronna dla terenów muzealnych na terenie Brzezinki. W 1977 roku strefa taka została ustalona dla terenów muzealnych w Oświęcimiu. Obie strefy zostały zaktualizowane w 1999 roku na mocy sejmowej ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady. Głównym założeniem przy wyznaczaniu stref ochronnych było zachowanie autentycznego kontekstu Miejsca Pamięci i zapewnienie mu niezbędnej ochrony.
W 1979 r. tereny byłego KL Auschwitz-Birkenau wpisane zostały do międzynarodowego rejestru dóbr dziedzictwa światowego UNESCO.
W 1947 roku na terenie byłego KL Auschwitz I w kilku poobozowych blokach otwarta została pierwsza wystawa - rozbudowana w 1950 roku - przedstawiająca historię zagłady oraz warunki egzystencji więźniów obozu.
W części poobozowych bloków od 1960 roku umieszczano tzw. „wystawy narodowe” tworzone z inicjatywy byłych więźniów z różnych krajów, zrzeszonych w Międzynarodowym Komitecie Oświęcimskim. Przedstawiały one przede wszystkim los obywateli tych państw, z których naziści kierowali do KL Auschwitz transporty z deportowanymi.
Na terenie byłego obozu Birkenau starano się zachować stan zbliżony do oryginalnego. Jedynym nowym dużym elementem wprowadzonym na teren tej części obozu był Międzynarodowy Pomnik Ofiar Obozu, uroczyście odsłonięty w 1967 r.
(Źródło: Auschwitz.org). Fot. RafLor