Rocznica Marszu Śmierci

Data publikacji: 19 stycznia 2024

17 stycznia 1945 r. tysiące wynędzniałych więźniów kompleksu obozu KL Auschwitz-Birkenau stanęło do ostatniego apelu wieczornego. Po jego zakończeniu ruszyli w drogę, która przeszła do historii jako Marsz Śmierci. Wielu z nich nie przeżyło morderczego marszu o głodzie i chłodzie.

W 79. rocznicę tego tragicznego wydarzenia, kwiaty na grobie upamiętniającym ofiary Marszu Śmierci na brzeszczańskiej nekropolii w imieniu władz Powiatu Oświęcimskiego złożyła dziś Teresa Jankowska, członkini zarządu powiatu. Hołd oddali także przedstawiciele innych delegacji, w tym m.in. polskiego rządu, konsulowie i pracownicy konsulatów Niemiec, Austrii, Ukrainy i Węgier, dyrekcja Muzeum Auschwitz. Obecni byli przedstawiciele samorządów, instytucji kultury, organizacji pozarządowych.

W drugiej połowie 1944 roku w obliczu zbliżającej się ofensywy Armii Czerwonej Niemcy rozpoczęli stopniową ewakuację więźniów KL Auschwitz, którzy wysyłani byli do obozów w głębi Rzeszy.

W połowie stycznia 1945 roku wydano rozkaz ostatecznej ewakuacji i likwidacji obozu. Od 17 do 21 stycznia tegoż roku wyprowadzono z KL Auschwitz i jego podobozów około 56 tysięcy więźniów i więźniarek w pieszych kolumnach ewakuacyjnych, konwojowanych przez uzbrojonych po zęby esesmanów. Wielu więźniów straciło życie podczas tej tragicznej ewakuacji nazywanej Marszem Śmierci.

– W dniach od 17 do 21 stycznia główną drogą przez Brzeszcze przeszło około 25 tysięcy więźniów. W tej kolumnie znajdowali się również więźniowie z podobozów z naszej miejscowości KL Auschwitz-Bor/Budy i KL Auschwitz-Jawischowitz. Wielu z tej kilkudziesięciotysięcznej grupy więźniarskiej nie wytrzymało już na początku tej długiej morderczej i trudnej pieszej trasy. Zginęli oni z wycieńczenia bądź kul esesmanów - przypomina Agnieszka Molenda-Kopijasz, prezeska Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.

19 stycznia 1945 roku niemiecki burmistrz Brzeszcz nakazał mieszkańcom pochowanie zwłok zmarłych więźniów leżących na trasie ewakuacji począwszy od Rajska przez Brzeszcze, aż po koniec Jawiszowic. Zebrali 18 ciał kobiet i mężczyzn.

Brzeszcze stały się miejscem pochówku i pierwszej zbiorowej mogiły ofiar ewakuacyjnego Marszu Śmierci. Następna mogiła (upamiętnienie) znajduje się w Miedźnej.

Fot. RafLor (Więcej zdjęć na profilu Powiatu na Facebooku)